พลาสติกวัสดุที่อยู่รอบ ๆ ตัวเรา เป็นส่วนประกอบในชีวิตที่มองไปทางไหนก็เจอ มาทำความรู้จักกับพลาสติกชนิดเทอร์โมพลาสติก ที่มีประโยชน์ต่อชีวิตประจำวัน
เทอร์โมพลาสติกคืออะไร?
เทอร์โมพลาสติก (Thermoplastic) เป็นพลาสติกที่สามารถเปลี่ยนรูปร่างได้ตามอุณหภูมิ โดยจะอ่อนตัวเมื่อเจอกับความร้อน และจะแข็งตัวเมื่อเจอกับความเย็น และเมื่อเทอร์โมพลาสติกเกิดการแข็งตัวแล้วยังนำมาหลอมซ้ำให้อ่อนตัวลงได้ จึงสามารถนำไปขึ้นรูปโดยการนำไปหลอมละลายด้วยความร้อน จากนั้นฉีดเทอร์โมพลาสติกไปในแม่พิมพ์เพื่อขึ้นรูปให้เป็นสิ่งของที่ต้องการ
เทอร์โมพลาสติกมีอยู่หลายชนิด ซึ่งบางชนิดหลายคนก็อาจจะคุ้นเคยกันอย่างดี หรือเคยได้ยินชื่อกันมาบ้างแล้ว เช่น
- โพลีเอทีน (PE) มีความแข็งแรง ทนทาน เป็นพลาสติกที่มีเนื้อเหนียว นิยมนำมาทำเป็นขวดขุ่น เช่น ขวดแชมพู หรือท่อ
- โพลีโพพีลีน (PS) ทนความร้อนได้ดีมาก (หากยังไม่ถึงจุดหลอมละลาย) นิยมนำมาทำเป็นถุงร้อน ที่ใช้ใส่กับข้าวกัน
- ไนลอน (PA) มีความเหนียวมาก ทนต่อแรงดึงได้ดีเยี่ยม นิยมนำมาทำเป็นเส้นใยสังเคราะห์ สายรัดเคเบิ้ลไทร์ เชือก เป็นต้น
- อะคริลิค เป็นพลาสติกที่มีความพิเศษคือมีสีขาวใสคล้ายกับกระจก น้ำหนักเบากว่ากระจก ทนกว่ากระจก นิยมนำมาทำเป็นกล่องใสใส่เครื่องประดับหรือของโชว์ เป็นต้น
- SAN มีลักษณะใส มีความเหนียวและแข็งแรง จึงนิยมนำมาทำเป็นใบพัดของพัดลม และวัสดุต่าง ๆ ในห้องน้ำ เป็นต้น
- โพลีไวนิลคลอไรด์ (PVC) มีความแข็งแรงและทนไฟได้ดี น้ำหนักเบา ทนทานต่อการสึกกร่อน จึงนิยมนำมาทำท่อ ที่คุ้นเคยกันดี คือท่อ PVC สีฟ้า นั่นเอง หรือนิยมนำมาทำเป็นชุดกันฝน พื้นรองเท้า ถุงมือ เบาะ ฯลฯ
คุณสมบัติของเทอร์โมพลาสติก
- ทนทาน – เทอร์โมพลาสติกมีความทนทานต่อแรงกระแทก และแรงดึงได้เป็นอย่างดี ไม่ว่าจะเป็นเทอร์โมพลาสติกชนิดไหน ก็มีคุณสมบัติร่วมคือความทนทาน
- เปลี่ยนรูปร่างได้ตามแม่พิมพ์ – สามารถทำเป็นรูปร่างได้ตามที่ต้องการ เพียงนำเทอร์โมพลาสติกไปหลอมละลายแล้วฉีดเข้าไปในแม่พิมพ์ ก็จะออกมาเป็นรูปร่างที่ต้องการ สามารถนำไปใช้งานตามต้องการได้
- มีความยืดหยุ่น – มีความยืดหยุ่น จึงทำให้ทนทานต่อการแตกหักสูง (ยกเว้นเทอร์โมพลาสติกชนิดอะคริลิคที่มีความบางกว่าวัสดุอื่น ๆ)
- ใช้งานได้แม้ในอุณหภูมิสูง – เป็นวัสดุที่มีจุดหลอมเหลวสูง สามารถนำเทอร์โมพลาสติก มาใช้เป็นภาชนะในการใส่ของร้อน นำเข้าไมโครเวฟได้ หรือนำมาผลิตเป็นถุงใส่อาหารก็ได้
- นำกลับมาใช้งานซ้ำได้ – เป็นวัสดุที่สามารถนำกลับมาใช้ซ้ำได้ ด้วยการนำกลับมาหลอมใหม่อีกครั้ง แต่ทั้งนี้ก็ต้องระวังเรื่องคุณภาพของพลาสติกที่นำกลับมาหลอมใหม่อีกครั้งด้วย
จะเห็นได้ว่าเทอร์โมพลาสติกสามารถทำอะไรได้หลากหลาย และอยู่ใกล้ตัวทั้งนั้น ที่สำคัญยังเป็นวัสดุที่สามารถนำมารีไซเคิลได้อีกด้วย แต่ถึงแม้ว่าจะเป็นวัสดุที่ทนความร้อนได้ แต่เทอร์โมพลาสติกบางชนิดก็ไม่เหมาะแก่การมาใช้กับความร้อน ดังนั้นต้องระวังการใช้งานเทอร์โมพลาสติกให้ถูกประเภทด้วย